Banja Vrujci
D

  • Depresijacija

    Pad vrednosti jedne valute u odnosu na drugu valutu na deviznom tržištu (ili pad vrednosti neke druge valute).

  • Diverzifikacija rizika

    Deo investicione politike ulagača kapitala. Cilj joj je postizanje što veće zaštite od rizika (opasnosti) da se ulaganjem u hartije od vrednosti samo jednog emitenta ne pretrpi gubitak zbog njegovog stečaja. Fond namenjen investiranju u hartije od vrednosti najbolje je podeliti na više vrsta hartija, da bi se rizik od investiranja smanjio na najmanju moguću […]

  • Devalvacija

    Smanjenje spoljašne vrednosti valute jedne zemlje prema jednoj ili više stranih valuta i/ili zlata. Vrši se merama države ili monetarnih vlasti. U sistemu fiksnih deviznih kurseva, devalvacija se vrši zakonskim (zvaničnim) smanjenjem deviznog kursa (pariteta) u odnosu na druge valute, dok u sitemu fluktuirajućih deviznih kurseva do nje dolazi smanjenjem kursa na deviznom tržištu, u […]

  • Dividenda

    Deo profita koji akcionar naplaćuje na osnovu svoje akcije a čiju visinu određuje skupština akcionara u zavisnosti od rezultata preduzeća i u skladu sa pravilima akcionarskog društva. Obično se utvrđuje u procentu od vrednosti akcije, a taj procenat se menja u zavisnosti od ostvarenog poslovnog rezultata.

  • Devizne rezerve

    Zlato i devize kojima jedna zemlja, tj. njena →centralna banka raspolaže u određenom trenutku. Služe za pokriće deficita →platnog bilansa. Njihova veličina se posmatra u zavisnosti od broja mesečnih iznosa uvoza koji se mogu pokriti, primer milijarda dolara za malu zemlju može da znači pokrivenost uvoza za 6 meseci, dok ta milijarda dolara nekoj većoj […]

  • Dizajn

    Etimološko značenje odnosi se na nameru, plan, ideju, skicu ili određenje nekog predmeta. U početku je rad na dizajnu označavao rad na izradi unikata. Prelaskom na industrijsku proizvodnju, dizajn dobija posebnu ulogu u kreiranju izgleda proizvoda. Reč je o industrijskom dizajnu, koji se običnodefiniše kao „stvaralačka aktivnost čiji cilj je određivanje formalnih kvaliteta industrijski proizvedenih […]

  • Devizni bilans

    Isto što i →platni bilans, osim što se u njemu beleže transakcije koje su naplaćene ili isplaćene u toku jednog perioda nezavisno od toga da li su te transakcije nastale u tom periodu, nekom prethodnom ili će nastati u nekom budućem (npr. ugovor je sklopljen prethodne godine i isporuke se vrše u nekoliko godina, a […]

  • Dobavljači

    Pravna ili fizička lica koja isporučuju robu kupcima. To mogu bitiproizvođačka preduzeća koja prodaju vlastite proizvode ili uvozna preduzeća koja robu iz inostranstva prodaju u zemlji. Da bi pridobio stalne kupce, dobavljač se u razvijenim privredama bavi istraživanjem tržišta. Shodno tome, dobavljač ulaže sredstva u marketing i publicitet.

  • Devizni kurs

    Cena valute jedne zemlje izražena u valuti druge zemlje. U normalnim prilikama devizni kurs se kreće oko deviznog pariteta tj. zvanično utvrđene vrednosti nacionalnog novca izražene u zlatu, specijalnim pravima vučenja ili nekoj stabilnoj valuti. Preko deviznog kursa se uspostavlja vezaizmeđu cena u zemlji i u inostranstvu. Postoji nekoliko vrsta deviznih kurseva: 1. fiksni – […]

  • Dodatna vrednost

    Vrednost proizvodnje umanjena za vrednost upotrebljenih predmeta rada i drugih troškova proizvoda. Njen obračun je bitan za primenu poreza na dodatu vrednost (VAT – Value Added Tax).